ศึกษากติกาการเล่นสนุกเกอร์ เพื่อใช้ปราบเซียน

กติกา คือ ผู้เล่นจะใช้ไม้คิวแทงลูกสีขาวเท่านั้น ให้กลิ้งไปกระทบลูกสีให้ลงหลุมจึงจะได้คะแนน และได้เล่นต่อไปจนกว่าผู้เล่นจะไม่สามารถทำให้ลูกสีลงหลุมได้ จึงจะเปลี่ยนให้ผู้เล่นอีกคนได้เล่นบ้าง โดยมีข้อบังคับในลำดับการเล่นลูกสีต่างๆ ดังนี้ เริ่มเล่นจากลูกสีแดงก่อน หากทำลูกสีแดงลงหลุม จึงจะมีสิทธิ์เล่นลูกสีอื่นๆ สีใดก็ได้ตามแต่ผู้เล่นจะเลือก หากเล่นลูกสีอื่นลงหลุมอีก ก็กลับมาเล่นลูกสีแดงอีกครั้ง หากสำเร็จอีก ก็เล่นลูกสีอื่นอีกครั้ง (เมื่อลูกสีลงหลุม กรรมการจะนำกลับมาตั้งใหม่ที่จุดของลูกนั้น ยกเว้นลูกสีแดงที่จะไม่นำกลับมาตั้งใหม่) เป็นอย่างนี้สลับกันไปเรื่อยๆ จนลูกสีแดงลงหลุมหมดทั้ง 15 ลูก จึงเล่นลูกสีอื่นตามลำดับดังนี้ เหลือง เขียว น้ำตาล น้ำเงิน ชมพู และ ดำ เป็นลูกสุดท้าย (ในช่วงนี้ลูกสีจะไม่นำกลับมาตั้งใหม่ที่จุดอีกแล้ว) เมื่อลูกสีลงหลุมหมดทุกลูก ก็จะนับคะแนนรวมของแต่ละฝ่าย ฝ่ายที่ได้คะแนนมากกว่าจะเป็นฝ่ายชนะในเกมนั้น และ การนับคะแนนของแต่ละลูกจะมีดังนี้

  1. ลูกสีดำ มีค่า 7 คะแนน 
  2. ลูกสีชมพูมีค่า 6 คะแนน
  3. ลูกสีน้ำเงินมีค่า 5 คะแนน
  4. ลูกสีน้ำตาลมีค่า 4 คะแนน
  5. ลูกสีเขียวมีค่า 3 คะแนน
  6. ลูกสีเหลืองมีค่า 2 คะแนน
  7. ลูกสีแดงมีค่า  1 คะแนน

 

ลูกสนุ๊ก

ผู้เล่นยังยอมรับการเสียเฟรมได้ในขณะที่จะยกเลิกในเทิร์นของผู้เล่นนั้น ถ้าได้พิจารณาแต้มบนโต๊ะนั้นว่า แต้มจะไม่เพียงพอที่จะเอาชนะฝ่ายตรงข้ามได้ ซึ่งเป็นธรรมดาในสนุกเกอร์อาชีพ แต้มอาจหมายถึงคะแนน เมื่อผู้เล่นฝ่ายตรงข้ามได้ทำฟาวล์ก็สามารถเกิดขึ้นได้ด้วยเหตุผลหลายอย่างเช่น ขาวลงหลุม แทงไม่โดน แทงโดนผิดลูก ตัวอย่าง จะแทงลูกแดงแต่ดันไปโดนลูกสีอื่นก่อน แทงแล้วลูกสีอื่นที่เราไม่ได้แทงดันลง เป็นต้น

กติกา การทำฟาวล์ทั่วไป ที่ผู้เล่นควรระวังไว้ในการเล่นแต่ละเกม

การทำฟาวล์ในกีฬาสนุกเกอร์ที่จะกล่าวต่อไปนี้ เป็นการทำฟาวล์ทั่วไปที่สามารถใช้ได้กับกีฬาสนุกเกือบทุกประเภท ซึ่งจะมียกเว้นในบางข้อสำหรับบางประเภทซึ่งได้ระบุไว้ในกติกาของประเภทนั้นๆ ไว้แล้ว หากมีการทำฟาวล์มากกว่า 1 ประเภทเกิดขึ้นใน 1 เที่ยวแทง ให้นับเป็นการฟาวล์เพียง 1 ครั้งและผู้เล่นจะถูกปรับฟาวล์ในประเภทที่รุนแรงที่สุด หากไม่มีการขานฟาวล์จนผู้เล่นได้แทงในไม้ต่อไปแล้ว การฟาวล์นั้นให้ถือว่าเป็นโมฆะ

การเปลี่ยนลูกขาว หรือแทงลูกขาวตกจากโต๊ะ

หากผู้เล่นแทงเปลี่ยน หรือแทงลูกขาวตกจากโต๊ะ ถือเป็นการทำฟาวล์

การแทงผิดลูก

ในเกมที่มีกติการะบุให้ผู้เล่นต้องแทง ลูกแดง ตามหมายเลข หรือตามกลุ่มของลูก หากผู้เล่นแทงไม่ถูกลูกที่บังคับให้เล่นเป็นลูกแรก ถือว่าเป็นการทำฟาวล์

การแทงลูกไม่ถึงชิ่ง

หากไม่มีการ ตบลูก ใด ๆ ลงหลุม ลูกขาว จะต้องแทงให้ถูก ลูกแดง และจะต้องมีลูกใดลูกหนึ่ง (ลูกขาว หรือลูกใดก็ได้) วิ่งไปกระทบชิ่ง หากไม่มีลูกใดวิ่งไปกระทบชิ่ง ถือว่าเป็นการฟาวล์แทงให้โดนชิ่ง

การแทงโดยเท้าทั้งสองไม่สัมพัสกับพื้น

เมื่อหัวคิวกระทบ ลูกขาว ในการแทงแต่ละครั้ง เท้าของผู้เล่นอย่างน้อย 1 ข้างจะต้องสัมผัสพื้น หากเท้าพ้นจากพื้นทั้งสองข้าง ถือว่าเป็นการฟาวล์

การแทงลูกแดงตกจากโต๊ะ

หากผู้เล่นแทง ลูกแดง กระเด็นตกจากโต๊ะ ถือว่าเป็นการทำฟาวล์ ลูกที่ตกจากโต๊ะไปจะนำกลับมาตั้งหรือไม่ ขึ้นอยู่กับประเภทของเกม กติกา ว่าลูกที่ตกไปเป็นลูกใด 

ลูกติด

การทำให้ลูกใดๆ บนโต๊ะเคลื่อนไหว หรือเปลี่ยนทิศทางการเดินของลูกโดยไม่ได้มาจากการแทงอย่างถูกกติกา ถือเป็นการทำฟาวล์ การไปแตะต้อง โยกย้าย หรือทำให้ลูกเคลื่อนไหวโดยไม่ได้มาจากการแทงด้วยหัวคิว หรือไม่ได้มาจากการได้เล่น ลูกในมือ ถือว่าเป็นการทำฟาวล์ทั้งหมด ผู้เล่นจะต้องรับผิดชอบในการใช้อุปกรณ์ต่างๆ ไม่ให้ไปแตะต้องลูกใดๆ บนโต๊ะ ไม่ว่าจะเป็นชอล์ก ไม้เรสต์ต่างๆ เสื้อผ้า เส้นผม หรือส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกาย ขณะที่ ลูกขาวอยู่ในมือ  ก็สามารถกระทำการฟาวล์ได้ หากการทำฟาวล์นั้นเป็นการเกิดขึ้นโดยไม่เจตนา ก็ถือว่าเป็นการทำฟาวล์ทั่วไป หากเจตนา จะถือเป็น การกระทำอันไม่เป็นสุภาพบุรุษ

การแทงโดนลูกขาวสองครั้ง / ลูกติด

หากหัวคิวกระทบ ลูกขาว 2 ครั้งติด ๆ กันในการออกคิว ถือเป็นการทำฟาวล์ หาก ลูกขาวอยู่ใกล้จนเกือบติดกับ ลูกแดง หากหัวคิวยังไม่พ้นจาก ลูกขาว ในขณะที่ ลูกขาวสัมผัสกับ ลูกแดง ถือว่าเป็นการทำฟาวล์ หาก ลูกขาว อยู่เกือบติดกับ ลูกแดง และผู้เล่นแทงออกไปโดยให้ ลูกขาว สัมผัส ลูกแดง เพียงเล็กน้อย ถือว่าการแทงนั้นไม่ได้ผิดกติกาในย่อหน้าแรก ถึงแม้ว่าหัวคิวอาจจะยังอยู่บน ลูกขาว เมื่อมีการสัมผัสกับ ลูกแดง เกิดขึ้นก็ตาม อย่างไรก็ตาม หาก ลูกขาว ติดอยู่กับ ลูกแดง ผู้เล่นสามารถแทงเข้าไปหา ลูกแดง หรือให้โดน ลูกแดง อย่างแผ่วเบาได้ (ลูกแดง เป็นลูกที่อยู่ในเที่ยวแทงของเกมนั้น) และเมื่อ ลูกแดง มีการเคลื่อนไหว ถือว่าได้มีการแทงโดน ลูกแดง นั้นแล้ว (ถึงแม้ว่ากติกาจะอนุญาตให้ผู้เล่นแทง ลูกขาว เข้าไปหา ลูกแดง ที่อยู่ติดกันได้ ผู้เล่นก็ยังต้องระมัดระวังในการทำฟาวล์กรณีที่กล่าวไว้ในย่อหน้าแรกที่อาจเกิดขึ้นกับลูกอื่นที่อยู่ใกล้เคียงได้) ลูกขาว จะไม่ถือว่าเป็นลูกที่ติดกับ ลูกแดง จนกว่า กรรมการ จะขานว่าเป็น ลูกติด หรือจากผู้เล่นฝ่ายตรงข้ามก่อนแล้วเท่านั้น ผู้แทงจะต้องให้ ผู้ตัดสิน หรือคู่แข่งขันรับทราบ และยืนยันว่าเป็น ลูกติด ก่อนจะแทงออกไป การแทงออกไปจากลูกติดไม่ถือว่าเป็นการแทงถูกลูกนอกจากจะได้รับการยกเว้นเป็นกรณีพิเศษเฉพาะบางเกมเท่านั้น

การแทงไม้ยาว

หากผู้เล่นแทงโดยให้หัวคิวลากไปกับ ลูกขาว ถือว่าเป็นการทำฟาวล์ด้วยการ แทงไม้ยาว

การแทงในขณะที่ลูกยังไม่หยุดนิ่ง

หากผู้เล่นออกคิวไปในขณะที่ยังมีลูกวิ่งอยู่บนโต๊ะ ถือเป็นการทำฟาวล์

การวางลูกขาวผิดตำแหน่ง

เมื่อผู้เล่นได้เล่นจากในมือ ที่จะต้องวาง ลูกขาว หลัง เส้นเมือง ผู้เล่นจะต้องไม่วาง ลูกขาว ในตำแหน่งที่เกิน เส้นเมืองออกมา หากผู้เล่นไม่มั่นใจว่าตำแหน่งที่วางลูกไปจะถูกต้องหรือไม่ ผู้เล่นอาจให้ ผู้ตัดสินพิจารณาและยืนยันให้ทราบก่อนออกคิวได้

การแทงลูกผิดกติกาจากบริเวณในเมือง

เมื่อ ลูกขาว เป็น ลูกในมือ หลัง เส้นเมือง และลูกที่แทงไปโดนเป็นลูกแรกก็เป็นลูกที่อยู่ในเมือง ถือว่าเป็นการทำฟาวล์ นอกเสียจากว่า ลูกขาว จะวิ่งออกนอก เส้นเมืองไปก่อน แล้วกลับเข้ามาโดน ลูกแดง ที่อยู่ในเมือง หากผู้เล่นเจตนาแทงลูก ในเมืองโดยตรง ถือเป็นการเล่นที่ไม่สุภาพ ลูกขาว จะต้องข้าม เส้นเมืองออกไปก่อน หรือไปกระทบลูกที่อยู่ นอกเมืองหรืออยู่บน เส้นเมืองก่อนเท่านั้น จึงจะไม่ถือว่าเป็นการทำฟาวล์ เมื่อเกิดการทำฟาวล์ในกรณีนี้ ผู้เล่นคนต่อไปจะได้เล่นลูกจากในมือ ตามกติกาของเกมนั้นๆ ต่อไป

การวางไม้คิวบนโต๊ะ

หากผู้เล่นวางไม้คิวลงบนโต๊ะ เพื่อใช้วัดทิศทางของลูกโดยไม้คิวไม่ได้อยู่ในมือ ถือว่าเป็นการทำฟาวล์

การแทงผิดเที่ยวแทง

ถือเป็นการทำฟาวล์ทั่วไป โดยปรกติแล้ว กติกาจะระบุให้ผู้เล่นคนต่อไป แทงจากตำแหน่งที่ลูกวิ่งไปหยุดอยู่ต่อไปเลย หากผู้เล่น แทงผิดเที่ยวแทง ด้วยเจตนา ถือว่าเป็นการกระทำอันไม่เป็นสุภาพบุรุษ

การทำฟาวล์ติดต่อกัน 3 ครั้ง

เมื่อผู้เล่นทำฟาวล์ติดต่อกัน 3 ไม้ โดยไม่มีการแทงถูกกติกาเข้ามาคั่น ถือเป็นการทำฟาวล์ขั้นรุนแรง ในเกมที่มีการตัดสินกันเป็นเกม  เช่น พูล 9 ลูก การฟาวล์จะต้องเกิดติดต่อกันภายในเกมด้วย เกมบางเกม เช่น พูล 8 ลูกไม่มีกติกานี้ ผู้ตัดสิน ต้องเตือนผู้เล่นเมื่อผู้เล่นทำฟาวล์ติดต่อกันเป็นครั้งที่ 2 หาก ผู้ตัดสินไม่เตือน จะไม่ถือว่าผู้เล่นได้ทำฟาวล์ครั้งที่ 3

การเล่นช้า

เมื่อผู้ตัดสินเห็นว่า ผู้เล่นใช้เวลามากเกินไปกว่าจะออกคิวได้แต่ละครั้ง อาจเตือนผู้เล่นให้เล่นเร็วขึ้น หากผู้เล่นยังไม่ยอมเล่นให้เร็วขึ้น อาจให้มีการกำหนดเวลาในการแทงแต่ละไม้ และจับเวลาด้วยนาฬิกา ซึ่งจะต้องใช้กับผู้เล่นทั้งสองฝ่าย หากผู้เล่นใช้เวลาคิดนานเกินกว่าที่ทางการแข่งขันกำหนด ถือเป็นการทำฟาวล์ทั่วไป และผู้เล่นคนต่อไปจะได้เล่นตามกติกาที่แต่ละเกมระบุไว้

การกระทำอันไม่เป็นสุภาพบุรุษ

การปรับฟาวล์และการลงโทษการเล่นในกรณีนี้ โดยทั่วไปถือว่าเป็นการทำฟาวล์ขั้นรุนแรง แต่ ผู้ตัดสินก็อาจลงโทษด้วยดุลยพินิจตามกฎที่ตั้งไว้ของเกมนั้นๆ ได้ ผู้ตัดสินอาจตักเตือน ปรับฟาวล์ ซึ่งอาจนำมานับเป็นหนึ่งในสามของการทำฟาวล์ที่ต่อเนื่องกันได้ การปรับฟาวล์ขั้นรุนแรง อาจหมายถึงการถูกปรับแพ้ใน เกมนั้น หรือแพ้ใน แมตช์นั้น การถูกถอนสิทธิ์ให้ออกจากการแข่งขัน ซึ่งจะไม่มีสิทธิ์ได้รับรางวัลต่างๆ ทั้งหมด รวมทั้งถ้วยรางวัล หรือแม้แต่คะแนนสะสมด้วย การกระทำอันไม่เป็นสุภาพบุรุษ (Unsportmanlike Conduct) ถือเป็นการกระทำโดยเจตนาที่นำมาซึ่งความเสื่อมเสียของวงการกีฬา ซึ่งอาจทำให้การแข่งขันต้องหยุดชะงัก และไม่เกิดความยุติธรรมกับผู้เล่นอื่นๆ ทั้งนี้หมายรวมถึง 

 

1. การรบกวนสมาธิของคู่แข่งขัน

2. แอบเคลื่อนย้ายตำแหน่งของลูกบนโต๊ะ

3. แกล้งทำเป็นแทงผิด

4. ยังคงเล่นต่อเมื่อถูกขานฟาวล์ หรือหลังจากที่การแข่งขันถูกระงับไปแล้ว

5. ซ้อมแทงในระหว่างการแข่งขัน

6. ทำเครื่องหมายใดๆ บนโต๊ะ

7. เจตนาถ่วงเวลาในการเล่น

8. ใช้อุปกรณ์ที่ไม่เหมาะสม

สั้น ๆ แต่เร้าใจ สนุกเกอร์ 6 แดง คืออะไร เล่นอย่างไร ?

กฎกติกาของสนุกเกอร์ในระดับสากลนั้น จะมีการตั้งลูกสีต่างๆ บนโต๊ะ 6 ลูก และตั้งลูกแดงไว้บนโต๊ะทั้งหมด 15 ลูก แต่ในการเล่นตามโต๊ะตลาดในประเทศไทย จะมีการตั้งลูกสีไว้ 6 ลูกเท่ากัน แต่ลูกแดงบนโต๊ะจะมีเพียง 6 ลูกเท่านั้น เพราะเป็นการทำให้เกมกระชับขึ้น ไม่กินเวลายาวนานเหมือนการเล่นเกมที่มีลูกแดง 15 ลูกและจากการใช้ลูกแดงเพียง 6 ลูกนี่เอง ทำให้ชื่อของเกมสนุกเกอร์ชนิดนี้ ถูกเรียกกันอย่างแพร่หลายในประเทศไทยว่า “ เกม 6 แดง

6แดง

กติกาการแข่งขันสนุกเกอร์ 6 แดง ใช้กติกาการแข่งขันสนุกเกอร์ 15 แดงแบบสากลเป็นหลัก โดยมีข้อแตกต่างเพียงไม่กี่กรณี ดังต่อไปนี้

  1. ยกเลิกกติกา ฟาวล์ แอนด์ อะ มิส (Foul and a miss)
  2. เพิ่มกติกาการได้ ลูกในมือ (Ball in Hand)
  3. ห้ามผู้เล่นวางสนุ้กฯ หลังลูกในเที่ยวแทง
  4. หากแต้มบนโต๊ะขาดลอยแล้ว ผู้เล่นจะไม่ได้รับสิทธิ์ ลูกในมือ หรือ "Ball in Hand"
  5. การนับคะแนนบนโต๊ะว่าขาดลอยหรือไม่ ให้นับหลังจากการแทงในเที่ยวแทงนั้น แล้วนำคะแนนที่เกิดขึ้นมารวมด้วย ซึ่งแตกต่างจากกติกา 15 แดง ที่จะนับแต้มที่เหลือบนโต๊ะก่อนการแทงในไม้นั้นๆ จะเกิดขึ้น

แต่เมื่อเกิดการทำฟาวล์ขึ้น ผู้เล่นที่ได้ฟาวล์ จะมีทางเลือก 3 ทางให้เลือก ดังนี้

ในกรณีที่แต้มบนโต๊ะยังไม่ขาด
  1. สามารถเลือกเล่นเอง จากตำแหน่งที่ลูกยืนอยู่ต่อไปได้เลย โดยอาจจะได้ลูกฟรีบอลก็ได้ตามกติกาฟรีบอลของ 15 แดงทั่วไป (ไม่สามารถแทงผ่านลูกแดงได้ 2 เหลี่ยม) หรือ
  2. บังคับให้ผู้ทำฟาวล์ เล่นไม้ต่อไปจากตำแหน่งที่ลูกยืนอยู่ หรือ
  3. เลือกเล่น ลูกในมือ โดยสามารถนำขาวไปตั้งที่ตำแหน่งใด ๆ ก็ได้บนโต๊ะ แล้วแทงจากตำแหน่งนั้นต่อไปได้เลย

ในกรณีที่แต้มขาดลอยไปแล้ว
  1. ผู้เล่นยังคงมีทางเลือกได้เช่นเดิม แต่จะไม่ได้รับสิทธิ์ ลูกในมือ
  2. หากการทำฟาวล์นั้นๆ เกิดจากการแทงขาวเปลี่ยน ผู้เล่นที่ได้ฟาวล์ จะต้องนำลูกขาวมาเล่นจากตัว “D” หรือภายในครึ่งวงกลมเท่านั้น ไม่สามารถนำขาวไปตั้งเล่นจากตำแหน่งอื่นนอกตัว D ได้

6red

ผู้เล่นยังคงสามารถวางสนุ้กฯ หลังลูกดำได้ ในกรณีที่ลูกบนโต๊ะเหลือเพียงดำกับชมพู เช่นเดียวกับการเล่น 15 แดง นอกเหนือจากที่กล่าวมานี้ ให้ใช้กติกา 15 แดงสากลเป็นหลักทุกประการ